A ËSHTË VËRTET “E FTOHTË” GJUHA DHE KULTURA GJERMANE?
E kam dëgjuar shpesh shprehjen “Gjermanët janë të ftohtë, nuk janë miqësorë” ose “Gjuha
gjermane është e vështirë apo e vrazhdë”.
A janë të vërteta këto shprehje? Nuk e dimë. Megjithatë mund të bëjmë një analizë.
Nga vjen miti i “ftohtësisë”?
Fakti që gjermanishtja ka tinguj të fortë si “ch”, “sch”, “r”, dhe struktura shumë të sakta,
shpesh i jep ndjesinë e një gjuhe strikte. Për shumë shqiptarë që vijnë nga një gjuhë më e lirshme
si shqipja, kjo ndjesi është e kuptueshme.
Edhe mënyra e komunikimit e gjermanëve shpesh duket “formale”, veçanërisht në krahasim me
kulturat më ekspresive.
Ndoshta edhe për shkak të shumëllojshmërisë së fjalëve dhe kompleksitetit të tyre është krijuar
kjo bindje tek ne.
Gjuha gjermane ka fjalë që shprehin ndjenja shumë të thella, të cilat nuk përkthehen lehtësisht në
gjuhë të tjera.
Disa shembuj:
Fernweh – Malli për vende të largëta
Geborgenheit – Ndjesia e sigurisë dhe mbrojtjes
Fremdschämen – Turpi që ndien për dikë tjetër, edhe pse ti vetë s’ke bërë asgjë
Këto janë fjalë që s’janë “të ftohta”. Janë të thella, të ndjeshme dhe shumë njerëzore.
Po kultura? Po njerëzit?
Gjermanët ndoshta nuk do të të përqafojnë shumë në takimin e parë apo nuk do të flasin me zë të
lartë në rrugë, por janë të respektueshëm, të drejtë dhe të qëndrueshëm. (Bazohemi nga disa
komente të bëra publike nga turistët e huaj në Gjermani).
Secila përvojë është ndryshe nga tjetra, ka gjermanë shumë miqësorë e ka të tjerë që refuzojnë të
shoqërohen me të panjohur. Kjo nuk është diçka absolute apo e matshme. Megjithatë, gjermanët
njihen si njerëz striktë, të drejtpërdrejtë dhe real.
Njëherë një student i kursit tonë, teksa flisnim për kulturën gjermane ndau një përvojë të tij dhe
tha:
“Më pëlqen që kur gjermani të thotë ‘jam këtu në 10:00’, është aty në 10:00. Pa nevojë për
mesazhe, pa justifikime.”
Nuk është ftohtësi. Është korrektësi.
Kultura gjermane të mëson se ndjenja e sigurisë dhe qëndrueshmërisë nuk është ftohtësi, është
stabilitet.
Nëse të dëgjojnë me vëmendje, nëse të trajtojnë me respekt, nëse mbajnë fjalën, kjo nuk është
ftohtësi.
Në fund të ditës, çdo gjuhë e huaj duket “e ftohtë” kur nuk e njohim.
Por sa më shumë e mësojmë, aq më shumë kuptojmë që ftohtësia ishte vetëm në distancën tonë
me të.